Co to jest ślad węglowy?

Gazy cieplarniane emitowane są w wyniku produkcji, realizacji usług oraz konsumpcji towarów, produktów i usług.

Ślad węglowy to pojęcie stosowane w celu ilościowego określenia wpływu danej działalności lub firmy na zmianę klimatu. Ocena śladu węglowego ma charakter pewnej standaryzacji umożliwiającej porównanie różnych procesów, produktów lub usług wewnątrz organizacji lub z innymi organizacjami z wykorzystaniem tzw. Ekwiwalentu emisji CO­2.

Ocena śladu węglowego i w dalszej kolejności jego redukcja może się przełożyć na redukcję globalnej emisji dwutlenku węgla (ekwiwalentu dwutlenku węgla), co ma znaczenie w dobie obecnych zmian na świecie w aspekcie zużywania zasobów. Według prognoz Organizacji Narodów Zjednoczonych liczba ludności na świecie do 2050 r. może wzrosnąć do 9,7 miliardów, a do 2100 r. – do ponad 11 miliardów osób. Rosnąca liczba ludności przyczynia się do wzrostu emisji i wyczerpywania zasobów naszej planety.

Obecnie w UE prowadzone są bardzo szerokie działania mające na celu włączenie różnych branż w ocenę śladu węglowego, a w dalszej kolejności wpływanie na jego redukcję. Przykładem tego jest poruszana tematyka o wprowadzeniu specjalnego podatku, który docelowo ma ograniczyć emisję dwutlenku węgla.

Niezależnie od tego typu mechanizmów na poziomie przepisów unijnych lub krajowych już dziś wiele firmy uzależnia kontrakty od wskazania śladu węglowego kooperanta, a niektóre banki w swoich produktach skłaniają się do uzależniania atrakcyjności finansowania od wielkości śladu węglowego.

Efektem docelowym tych działań, który powinien być osiągnięty przez kraje UE jest neutralność klimatyczna do 2050 roku.

ślad węglowy

Istnieje kilka standardów obliczania śladu węglowego

 

  • standard The GHG Protocol A Corporate Accounting and Reporting Standard
  • Norma 14064:1:2018 Greenhouse gases — Part 1: Specification with guidance at the organization level for quantification and reporting of greenhouse gas emissions and removals
  • Publicly Available Specification 2060 (PAS 2060 i PAS 2050)
  • Standardy EPD

W określaniu śladu węglowego ważnym elementem jest wybrany sposób podejścia do obliczeń, dane brane pod uwagę w obliczeniach śladu węglowego, zakres obliczeń, powtarzalność przyjętej metody i możliwość jej odtworzenia.

Ślad węglowy oblicza się w dwóch lub trzech zakresach, dobieranych w zależności od celu obliczania śladu węglowego przez daną firmę oraz w odniesieniu do samej firmy lub produktu

 
Zakres 1 dotyczy emisji bezpośrednie powstałe w wyniku spalania paliw w źródłach stacjonarnych bądź mobilnych będących własnością firmy bądź przez nią nadzorowanych, emisji powstałych w wyniku zachodzących procesów technologicznych czy ulatniających się czynników chłodniczych.

Zakres 2 obejmuje pośrednie energetyczne emisje powstałe w wyniku zużywania energii dostarczonej z zewnątrz lub kupowanej (energii elektrycznej, cieplnej, pary technologicznej, chłodu w efekcie czego emisje gazów cieplarnianych powstają w miejscu korzystania z tych mediów.

Zakres 3 dotyczy innych pośrednich emisji powstających w całym łańcuchu wartości, np. w wyniku wytworzenia surowców lub półproduktów, zagospodarowania odpadów, transportu surowców oraz produktów, podróży służbowych pracowników czy użytkowania produktów przez końcowych użytkowników.

W ramach zakresu 3 w standardzie GHG Protocol analizowany jest łańcuch wartości dotyczący

UPSTREAM

  • Zakupione surowce i usługi (emisje związane z wydobyciem i wytworzeniem surowców i usług)
  • Dobra kapitałowe (emisje związane z wyprodukowaniem dóbr kapitałowych)
  • Emisje związane z energią i paliwami nieujęte w zakresie 1 i 2
  • Transport i dystrybucja produktów nabywanych pojazdami lub urządzeniami innych podmiotów
  • Odpady powstałe w wyniku działalności i postępowanie z nimi do utylizacji
  • Podróże służbowe
  • Dojazdy pracowników do pracy
  • Emisje związane z obsługą aktywów wynajętych od innych podmiotów

DOWNSTREAM

  • Transport i dystrybucja własnych wyrobów
  • Przetwarzanie sprzedanych produktów przez klientów
  • Użytkowanie sprzedanych produktów
  • Postępowanie ze sprzedanymi produktami po zakończeniu ich użytkowania
  • Emisje związane z obsługą aktywów wynajętych innym podmiotom
  • Franczyzy
  • Inwestycje (w tym inwestycje kapitałowe i długoterminowe oraz finansowanie projektów)

 
Materiały źródłowe: https://europa.eu/